Lidepla - Marjen Raterford

ela resti hir, miden monta e shulin, in landa do elay janma.

- Hao, Eshu, me ve go sole, - ta shwo. – Bat me ve returni. Fo me es tro mushkile tu separi fon yu fo sempre. Me ve jivi in Ingland dwa-tri yar, e poy me ve zin marjen-tim de koy ship kel go a Nyu-Siland. Weiti me, Eshu.

- Me ve zai weiti yu, Hwan-har-ney, - ela shwo resolutem.

Tanto mucho ves duran plen ta drimi-te om ship, ta drimi-te om kwiti sey landa, sey pet-yar-ney prison! Bat nau, wen dwar de prison es ofni-ney, ta zai deri.

Bat skay yo fa-pale, rosish-grey fa-deysa begin. Nocha he fini. Raterford go inu akwa e swimi versu ship.

- Ewalaa diva! – un grose bosmen exklami al vidi Raterford klimbi-ney on dek. – Kan ba, kapitan, un blan maori!

- Me bu es maori, me es inglish marjen, - Raterford shwo.

Pa shao worda ta expliki a kapitan, hu ta es e kwo eventi-te a ta. Poy ta rakonti ke al dey maoris sal ataki ship e en-posesi it. Sey habar fobisi kapitan. Kelke ves gwo eventi yo ke ship kel visiti Nyu-Siland desapari-te.

- Treba tuy geti aus hir! – kapitan exklami pa foba e komandi stavi parus.

Ronde shulin-ney kolinas lentem en-muvi a dalitaa. Un gina kel zai sekwi ship bay okos, ta bikam un punta, poy desapari.

Fin de historia om marjen Raterford

- Madam e sinior! Also yu he vidi un Nil-ney* krokodil kel es pet e haf yarda* longe. Yu yus he vidi un fakir* fon India kel gloti flama e dansi on sikin-nok. Nau yu ve vidi tri-ney numer de nuy programa: un vere jive savaje jen-chier fon un isla in suda-ney osean. Ta perteni a tribu de gigantas, e me fai dadu pa dwa shiling* om ke ta es pyu gao kem eniwan hir pa tote kapa. Sey jen-chier he geti a Ingland bay zuy nopinchan dao: un balena he gloti ta, e ta jivi-te in duza de mar-monsta duran exaktem trishi dey, dwa ora e pet minuta. Skotish* balener kili-te sey balena, e nuy jen-chier pai-te libritaa. Nau yu ve vidi ta. Ta he idyen blanifi por longe resida in norda, bat bu atenti se.

Masta de basar-teatra desapari baken parda do gande kapra, e inplas ta un gran strane-aspekta-ney jen chu. Suy kapa es orni-ney bay bunte pluma. Ol suy klaida es lao lati-ney* marjen-panta. On nude sina, plechas, galsa e fas strane bluish linia viti. Linia interplexi inu jatile rasma e kovri ol suy korpa bay ajibe neta. Kan-sha ofni muh por astona.

- Pyu hao ke nu go wek, profesor, - shwo un hao klaidi-ney yunge man kel stan in un-ney fila a un yashen sinior do respektival aspekta. – Es zuy enoisaful teatra-ki in tote basar. Gro-nagle jula! Sey jen-chier es ya blan, sin duba. Me garanti ke ta bu shwo pa eni otre lingwa kem inglish.

Bat ti yunge man nami profesor na sinior zai examini ti stan on skena na jen gro-jigyas-nem.

- Non, kan ba, - ta shwo al deri spira por agita. – Ob yu vidi sey tatu? Nokredibilem, nosamajibilem, it koinsidi* kun toy tatu ke maoris orni swa, segun gavaha de Jeims Kuk. Non, bu es falsifika*. Tu falsifiki tanto jatile rasma bu es posible. Atenti ba ke suy frenta es toshi tatui-ney. Jenmin de Polinesia permiti frenta-tatuing sol fo shefas. Sertem, ta es blan jen, bat sey blan jen koni maoris pyu hao kem oli Europa-ney geografier pa hunta. Me treba toki kun ta.

Turan jen-chier tompi bay gamba e lautem en-gani pa garibe lingwa den tanto dashat-ney gana ke publika fobisi-nem fa-kyete, obwol samaji nul worda. Ugrosi-she, glume, savaje motiv sinvolem mah oni fobi. Naturalem! Es ya toy hi gana ke gwerjen de Seguii gani-te al blisifi a vilaja de Emaii.

Jen-chier gani longem. Pa fin ta en-silensi e go wek a baken kanva-ney parda. Dan profesor klimbi a skena al tiri suy yunge akompani-sha kunem. Masta de basar-teatra stopi li ira-nem. Bat profesor sovi a suy handa den kelke argenta-ney moneta, e masta tuy fa-santush. Ta rasmuvi parda, lasi gasta pasi, poy riklosi parda afte li.

Li en-loki in un syao shamba, shma-zwo-ney aus planka. Hampi haf de shamba es okupen bay un gro-gran karton-ney krokodil, yo desasembli-ney. In angula ti nodavem gloti flama na fakir zai chi sosis e kwereli kun masta-ney molya pa pure inglish lingwa. Profesor tuy lai a tatui-ney giganta kel zai kan ta nofidem bat jigyas-nem.

- Komo yu nami? – profesor kwesti.

- Raterford, - giganta jawabi.

Li lwo in toki. Raterford shao-po-shao animifi, suy nofida fa-wek. Afte begin remembi, ta yo bu mog stopi e rakonti a profesor ol historia de suy plen.

Profesor pren un notidafta e un kalam. Ta skribi afte rakonti-sha al audi gro-atentem.

- Al bakdao a Ingland, - Raterford fini suy rakonta, - me fa-infekti bay tropike* febra. Duran ot mes me lagi on kama sin en-stan. Kapitan vidi ke me bu mog gun, e hampi bu mah-chi me. Way me bu morti, me selfa bu samaji. Me returni a janmalanda kom invalida*. Kun mushkila me fa-trani a dom-ki wo may sistas habiti. Bat reveli ke li he morti, e dom-ki perteni a otre jen. Me hev nixa fo chi, me hev nul plasa fo somni. Me begin shuki gunsa, bat me es haishi morbe e bu mog gun, also oni mah me wek fon kadalok. Me go fon un dom a otre, fon un vilaja a otre, fon un urba a otre, bat nulwan yao atenti me. Tu bi gulam in Nyu-Siland es pyu hao kem tu bi povra in Ingland! Pa fin oni aresti me por vagabonding e pon me inu prison, obwol me zwo-te nixa buhao. Sinior, me shwo a yu sinserem, ke in Nyu-Siland-ney prison me sta-te pyu hao, kem in Ingland-ney-la.

Okos de Raterford fa-uupar e en-brili bay strane, morbish brila.

- Nau me servi in sey basar-teatra, gani savaja-ney ganas. E al libre taim me go a portu e kwesti ob koy ship go a Nyu-Siland e ob oni treba un anubav-ney marjen. Eshu ya zai weiti me.

--">