Lidepla - Marjen Raterford

aksham-ney surya e samaji ke ta he lagi sin konsa aika longem. Destrukti-ney dek es kovri-ney bay swina-hema. Emaii zai beshuki e deklaidi plenjen. To bu es fasile, bikos bifoo deklaidi treba deligi kada plenjen. Emaii deligi li po un jen, por chauka. Ta yoksuni* li de sikin, pipa, tabakdan, mani. Ta depon shus, jaka e shapa fon kadawan, lyu-yen sol panta, poy riligi plenjen e go a otre-la.

Al lai a Raterford, Emaii stopi. Es ya giganta! Kun admira ta palpi twerdifi-ney handas de Raterford, poy klapi-klapi suy masbute balji-she sina bay pama. Poy ta deligi ta e komandi bay signa tu en-stan. Reveli ke Raterford es pyu gao kem shefa, pa tote kapa. E Emaii es ya pyu gran kem eni suy gwerjen. Wen Raterford snova en-sidi, Emaii depon shapa fon ta e kun astona examini suy har. Oli maori es swate-har-ney. Klare, agnilik kolor de Raterford-ney har mah shefa admiri iven pyu kem suy giganta-ney gaotaa. Longem ta myati plenjen-ney har bay finga, kwasi trai-yen samaji, aus kwo it es zwo-ney.

Wen oli plenjen es deklaidi-ney e riligi-ney, Emaii komandi tu porti li a piroga. Oni shwai blan jen nich rek fon dek, kwasi naga o korda. Remer in piroga kapti li al flaisa e pon li bli swina-lash. Lash de kapitan e lash de kuker es shwai-ney e pon-ney pa hunta kun jivi-she jen. Bli Raterford zai lagi wundi-ney bosmen. Pa fin ta stopi krai e sol gemi-ki.

Nocha in ipu

Bikos brig lusi-te anka, feng mah-te it floti yus a muh de riva Temsa. It fa-bloki-te on chyenlok sol pa charfenka de milya fon sahil. Also pirogas ateni sahil aika kway.

Afte landi, maoris deligi plenjen-ney pedas e mah li go aus pirogas. Povre bosmen stopi-te gemi – ta morti-te. Kun kuyda maoris pon tri jen-lash on herba. Aus tim de "Agnesa" sol maryuan - shi-dwa jen – resti jivi.

Oni dukti plenjen, sirkumi-ney bay menga de gwerjen, inu shulin. Avanen oni zai porti lash de kapitan, kuker e bosmen. Tange shulin-ney daokin oltaim go uupar. Surya lwo. Chaure pina-brancha e giganta-ney farna zai shirmi skay. Pa norda-ney isla de Nyu-Siland tumitaa lai hampi momenta-nem. Fa-tume. Daokin es muy tange, e dasta* majbur fa-stiri inu longe banda. Plenjen bu vidi mutu pyu, e li-ney foba yoshi fa-pyu. Kadawan dumi-dumi ke oli suy ko-jen es yo kili-ney e ke ta resti sole miden savajas. Also fon taim a taim marjen fai mutu-voking:

- Hey, Jon Wotson, ob yu haishi jivi?

- Jivi, Smit, me jivi! Wo es Raterford? Me longtaim bu audi suy vos.

- Me es avanen! – Raterford-ney mahtaful braisa lai fon dalem.

Maoris zai go silensa-nem e bu atenti sey mutu-voking. Daokin bikam oltaim pyu krute*. Pa fin, afte haf-ora afte landing, grupa ateni plate sima de kolina. Kontra staraful skay oni vidi denta de gao stakatot*. To es ipu to maori-ney fortesa.

Oni dukti plenjen inu fortesa tra tange geit. Menga de gina e kinda miti lai-sha.

- Airmaree! Airmaree! – li krai.

Se maini "namastee" pa maori.

Inen stakatot ye sirke dwashi slama-huta. Kelke agni zai jal inter huta, sirkum li zai sidi nude kinda e magre doga. Kun dushte wauking oli doga fa-lansi a plenjen, trai-yen kusi li-ney gamba. Apena maoris rasgoni doga, al krai e al swingi stik.

Oni dukti plenjen a chaure maidan baken vilaja. Miden maidan ye kelke pina. Oni ligi marjen bay korda a sey pina, po un jen a kada pina.

Poy gwerjen go wek, lyu-yen sol dwa gardi-sha kel tuy zwo un agni, en-sidi on arda e en-chabi koysa. Pyu gardi-sha bu treba bikos plenjen es ligi-ney a baum tanto fortem ke li bu mog muvi ni gamba ni bracha.

Vilaja en-silensi. Yedoh, kelke ves duran un-ney haf de nocha silensa gei disturbi bay animi-ney grupa-ki de gwerjen kel returni fon kapti-ney brig. Li porti sak kun bartan e klaida. Muchos hev banduk baken plechas. Raterford konklusi ke maoris yo he rupti dek e geti inu ship.

Sertem, plenjen bu somni ol nocha. Bat nulwan shwo, bikos korda zai tungisi gro, bikos dashat por pasi-ney dey es gro, e bikos foba om futur es gro. Sol wen maiste parta de nocha yo pasi, marjen Wotson shwo kyetem:

- Kan ba, agni-luma!

Raterford lifti kapa e vidi ke baken stakatot, baken shulin ye agni-luma in skay.

- Kwo zai jal? – Jek Mallon kwesti.

- Shulin, shayad, - koywan jawabi.

- Non, bu shulin, - Raterford shwo. – Pa toy taraf es baya, mar.

- Kwo hi jal, si bu shulin? – Jon Wotson kwesti.

- Nuy "Agnesa" jal, - Raterford shwo glumem.

E tuy ye gluhisi-she guruha. Mil-vos-ney monta-eho jawabi bay longe shum. Pina-sima ek-swingi. Dogas en-wuli pa alarma, somnaful maoris lopi aus huta.

- Nuy barut-depo he explosi! – Raterford exklami. – Barut he explosi e sertem rasrupti brig inu mil pes. Nuy "Agnesa" nau yok!

Tak pasi sey sinfin-ney, duhaful nocha. Agni-luma fa-syao tuy afte explosa bat totem fa-yok sol al suryachu.

Kila

Afte ke surya fa-uupar sobre shulin, ol vilaja jami sirkum plenjen. Emaii bay swa-ney handas deligi li fon pinas. Gro-fatigi-ney marjen bu mog stan on gambas e lwo. Bat li es lifti-ney, trani-ney a sinbaum-loko e mah-sidi-ney bli mutu miden dense herba. Emaii en-stan on ston e krai koysa. Dan oli gina e kinda go wek. Sol gwerjen resti, li es sirke dwasto jen. Li en-sidi on herba pa gran sirkula. Emaii go a mida de sirkula. Ta gei akompani bay pet laojen. Li-ney kapa es toshi orni-ney bay pluma, obwol bu tanto densem kom kapa de Emaii. Li es vilaja-ney laoyuan, subshefas de tribu. E sobreshefa es Emaii.

Shefas begin fai longe bashan. Plenjen bu samaji nul worda, yedoh li samaji ke li-ney kisma gei desidi. Li zai shwo adyoo a jiva. Jek Mallon snova zai plaki kyetem, al kovri fas bay handas. In beginsa gwerjen audi shefas pa fule silensa. Bat shao-po-shao muchos begin krai, disputi-yen koysa. Kelke gwerjen iven en-stan fon suy plasa e lopi a mida de sirkula. Bat Emaii fai ugrosi-she kansa a li, e li en-silensi. Shefas toshi gro-disputi inter mutu, al hampi batali. Den un tro kraishil shefa Emaii iven mah-wek fon asembla. Sey asembla duri sirke un-e-haf ora. It fini bay longe Emaii-ney bashan, duran kel oli silensi. Kisma de plenjen es desidi-ney.

Oni dukti marjen a mida de sirkula e mah-stan pa fila. Kadawan gei teni bay dwa masbute gayar, obwol plenjen bu probi fugi. Emaii lai a un-ney marjen in fila e darbi ta bay mer. Marjen lwo morta-ney. Trupa wuli pa extas.

Emaii lentem go along fila. Ta bu tachi dwa-ney plenjen bat kili tri-ney. Ta go pas char-ney bat kili pet-ney. Tak ta kili oli plenjen do nopare numer, lyu-yen las do pare-la. Al kada darba de ta-ney mer, trupa wuli pa joisa.

Raterford zai stan nin-ney. Ta mus bi kili-ney. Ta zai klemi denta e mah-chu nul suon. E ti stan bli na Jek Mallon zai krai lautem, obwol ta es ot-ney e bu sal bi mortisi-ney.

Emaii kili sem-ney plenjen, go pas Mallon sin kan ta, e lai a Raterford. Raterford es pale bat fai silensa. Shefa yo lifti handa. Bat turan, kwasi remembi-yen koysa, ta nichisi handa lentem. Kun admira ta kan masbute sina e chaure plechas de marjen. Afte doni jiva a Raterford, ta kili shi-ney e shi-dwa-ney plenjen, turan swichi-yen fon nopares a pares.

Sit jen es kili-ney, sit jen resti jivi. Li nami: Raterford, Jek Mallon, Jon Wotson, Jon Smit, Jefferson e Tompson.

Festachia

Den lash de kapitan, kuker, bosmen e de sit kili-ney marjen oni kati inu pes bay acha. Acha es stal-ney, Europa-ney, chori-ney fon

--">